Yeryüzünde devletin olduğu her coğrafyada mutlaka yönetim anlamında farklı görüşler ve fikir
ayrılıkları vardır. Özellikle bahsedeceğim üzere Orta doğu ülkelerinde. İnsanlar; söz haklarının dikkate alınmaması, eylem haklarının ellerinden alınması, halka yapılan baskı, birtakım özgürlüklerin kısıtlandırılması vb. konularda terörizme meyil etmektedir. Kesinlikle bu demek değildir ki, terörizm kavramını meşru olarak değerlendirebiliriz. Terörizme bir tanım getirecek olursak; bir grubun resmi yönetimler karşısında dini, siyasi ya da iktisadi faydalar güderek, içerisinde şiddet barındıran, amaca giden her yol mübah felsefesiyle işleyen bir terimdir Kısaca ve genel olarak terör örgütlerinin merkezlerinin demokrasi anlayışının bulunmadığı ülkelerde ortaya çıktığını söyleyebilirim. Bu örgütler yalnız yazdığım gibi eşitsizlik ve adalet kavramlarının noksanlığından doğmamıştır. Sadece ülkelerinin benimsediği sistemin değişmesi için bile silahlanan güruhlar, adeta piyon misali kullanılan halkların olduğuna tanık olmuşuzdur. Kimi ülkelerde ise terörizm olgusunun yaratılabileceği ortam bazı emperyalist ülkelerin menfaatleri çerçevesinde 3. Dünya ülkelerinde yaratılmıştır. Basit bir örnek vermek gerekirse dünyanın en güçlü silah sanayine sahip olan Amerikadır. Birleşik Devletler, İran ile kriz yaşadıktan sonra Irak-İran arası terörizm bunalımına sebep olmuştur. Bu noktada Irak'a silah satan Amerika, silahlarına kriz yaşadığı İran'ı da muhtaç bırakıp onlara da silah satmıştır.
Terör örgütlerinin her birini yazımın başında lanetlediğimi belirterek, Hak, hukuk ve hürriyeti benimsemeyen her ülkeyi de kınıyorum.
EL KAİDE
El Kaide terör örgütü 1988 yılında Pakistan sınırları içerisinde Usame Bin Ladin tarafından kurulmuştur. Faaliyetlerine geçmeden önce benimsedikleri ideolojilerden bahsetmek istiyorum. El Kaide'nin fikir babası, Usame Bin Ladin'in de etkilenmiş olduğu Abdullah Azzam'dır.
El Kaide'nin kuruluşunda ilan edilen belgede amacı "Allah'ın ismini yüceltmek ve Allah'ın dinini muzaffer kılmaktır" olarak belirtilmiştir. Tabi bu söylem yaşanacakları şirin gösterme ve meşru kılmaya çalışma gayesinden başka bir anlama gelmiyor. Azzam'a göre üzerinde uğraşılması gereken konu, eskiden müslümanların elinde bulunan ve o dönem gayrimüslimlerin himayesindeki toprakların tekrardan müslümanların ele geçirmesi. Bu bağlamda, Usame Bin Ladin ile Azzam'ın fikirleri çatışmaktaydı. Arkasına arap mücahitlerini de alan Usame Bin Ladin, arap ülkelerinde islamın devlet yönetiminin başına geçmesini hedefliyordu. Hülasa, şu an Ümmetçilik, Hilafetçilik ve Cihatçı Selefilik gibi ideolojileri benimsemekteler.
11 EYLÜL SALDIRISI
El Kaide, 11 Eylül 2001'de vuku bulan uçak kaçırma ve saldırı eylemini üstlendi. Bu sansasyonel olay sadece Amerika değil birçok Dünya devleti tarafından tepkiyle karşılandı. Yaşanan elzem hadisede 2996 kişi hayatını kaybetti. Olay, Amerikan iç hatlar uçuşlarına ait 4 uçağın kaçırılması ve bir uçağın Amerika Savunma Bakanlığı'na düşürülmesi suretiyle gerçekleşti. İki uçak Dünya Ticaret Merkezi'nin iki kulesine çarptırılırken, Beyaz Saray'a düşürülme planı olan bir uçakta da yolcuların ayaklanması nedeniyle uçak, Pensilvanya'ya açıklarına düştü. Yaklaşık 8 yıl öncesinde Dünya Ticaret Merkezi yine El Kaide tarafından bomba yüklü kamyonetle saldırıya uğramıştır. O zamanın saldırısında ise 6 ölü ve 1000 civarında yaralanma oldu.
11 Eylül saldırısından sonra dönemin ABD Başkanı George W. Bush, önce Afganistanı sonra da Irak'ı işgal etti. Afganistan'da NATO bir araya geldi ve El Kaide kampları yok edildi. Taliban rejimi yenilgiye uğratıldı. Afganistan'da ilk defa demokratik hükumet kuruldu.
TESİR KUVVETİ
El Kaide, Avrupa, Asya ve Afrika'da dolaylı veya doğrudan birçok karışıklığa neden oldu. Somali, Bosna Hersek, Arap Yarımadası, Afganistan, Hint Altkıtası, Irak, ve Suriye'de faaliyette bulundular. Dünya'da: Başlıca Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, Birleşik Krallık, Amerika, Avustralya, Rusya ve Türkiye olmak üzere birçok ülke El Kaide'yi terör örgütü olarak tanımaktadır. Amerika Savunma Bakanlığı Sözcüsü Jim Gregory, 2011 yılında tahminlere göre 3000-4000 arası El Kaide üyesi olduğunu raporlarına istinaden beyan etti.
AFGANİSTAN'DA YAŞANANLAR ve TALİBAN İLİŞKİLERİ
1996 yılında Afganistan'ın başkenti Kabil'i ele geçiren Taliban, Afganistan İslam Emirliği'ni kurdu. 1998 yılında neredeyse Afganistanın %90'ına nüfuz ettiler ve 2001 yılına kadar iktidarda kaldılar. Bu dönemde El Kaide ise Taliban tarafından kollanmaktaydı.
TALİBAN
1994 yılında kurulan Taliban'ın kaynaklara göre kurucusu Molla Ömer'dir. Görünüşte radikal islamcılık ideolojisini benimseyen Talibanın yapı taşı, kökeni İranlı olan Sünni Peştunlardır. 1996 yılında ise Afganistan'da mevcut hükümetin zaaflarından faydalanarak ülke yönetimini ele geçirdiler. Yapı taşı kısmını biraz açacak olursak, kendileri Pakistan'ın medrese eğitimi görmüş öğrenciler ve Peştun mültecilerden oluşur. Esasen Taliban kelimesi de Arapça 'öğrenciler' anlamına gelmektedir. Taliban'ın tesir alanında şeriat kuralları uygulanıyordu. Kız çocuklarının eğitim hakkı ellerinden alınmış, müzik ve sinema gibi sosyal aktiviteler yasaklanmış ve halka açık idamlar gerçekleştirilmiştir. Bunların yanı sıra ise erkeklere sakal, kadınlara ise peçe takma zaruriyeti getirilmiştir. Getirilen bu kuralların denetimi içinse Din polisi adlı bir şube oluşturulmuştur. O günlerden bu günlere bu günlere gelen Taliban, Afganistan'da hala varlığını sürdürmektedir. Fakat Taliban'ı terör örgütü olarak tanımayan da birçok devlet vardır.
11 Eylül saldırılarından sonra 2001 yılında bölgeye intikal eden Amerikan askerleri, günümüzde yapılan müzakereler çerçevesinde 29 Şubat 2020'den itibaren yavaş yavaş çekilmeye başlamıştır. Bu uzun süreç içerisinde Amerika 2400 askerini kaybetmiştir. Çekilme kapsamında geride bırakılacak olan Amerikan üslerinin nihayeti hala bilinmezliğini koruyor. Geri çekilmenin nedenini ise Amerika'nın Taliban'a karşı duyduğu güvensizlikle açıklayabiliriz.
İRLANDA ULUSAL KURTULUŞ ORDUSU (Irish National Liberation Army)
INLA, İrlanda'da kurulmuş olan paramiliter örgütlerin en etkililerinden biridir. Baktığımız zaman asıl problem Birleşik Krallık ile yaşanan ideolojik çatışma. İrlanda'da marksist görüşü benimseyen bu paramiliter örgütün gayesi Kuzey İrlanda'nın, İrlanda Cumhuriyeti ile birleşerek sosyalist İrlanda'yı kurmaktır. Başlangıçta örgütün baş rolünde Sinn Fein vardı. Mücadele bayrağını daha sonra İrlanda Cumhuriyetini ilan edecek olan Eamon de Valera'ya teslim etmişti.
İlk başlarda İrlanda Cumhuriyetçi Sosyalist Parti üyelerini saldırılardan korumak amacıyla kurulan grup,en etkili dönemlerini 70'lerin sonunda ve 80'lerin başında yaşamıştır.
Örgüt, 24 yıl süren silahlı mücadeleden sonra ateşkes imzaladı. 2009 yılında silahsızlanmayı sağlayıp süreci barışçıl yollarla devam ettireceğine dair resmen söz verdi.
1974 yılından beri asker, politikacı, Avukat Airey Neave dahil 120 kişinin ölümünden sorumlu tutulmuşlardır.
Siyasi olarak mücadelelerini hala devam ettiren bu güruhu şu an sadece Birleşik Krallık terör örgütü olarak tanımaktadır.
***
İki bölüm olarak tasarladığım Dünya'da Terör Örgütleri başlıklı yazımın ikinci bölümünü kısa süre sonra yayınlayacağım.
Mürekkebin akmadığı yerde kan akar.
Sorup, sorgulamanız dileğiyle. Sağlıcakla kalın, esen kalın.
Alper Turaç
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder